Akademisyen ve eski TCMB Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Piyasası Kurulu (PPK) tarafından bugün yayımlanan raporu CNBC-E’de katıldığı bir canlı yayında değerlendirdi.
Bir önceki rapora yönelik kıyaslamalar üzerinden ileriye dönük göstergeleri yorumlayan Prof. Dr. Kara, faiz indirimi ve ek tedbir hareketlerine yönelik mesajlara dikkat çekti. Kara’nın açıklamaları ve değerlendirmeleri şöyle:
Enflasyonda “doğalgaz” etkisi
“Yıllık enflasyon çok yüksek seviyelere geldiği için Merkez Bankası iletişimi aylık mevsimsellikten arındırılmış değerler üzerinden yapıyor. Geçen ayda bir miktar yükseliş gözlendi Nisan ayına göre. Bunun bir kısmı doğalgaz fiyatlarındaki baz etkisinden kaynaklanıyordu. Yani benim hesaplarıma göre 0.6-0.7 puan civarında oradan bir etki vardı. Onu dışlasanız bile 3’ler civarında bir eğilime denk geliyordu.”
“Mevsimsellikten arındırılmış verileri TÜİK açıklamalı”
Rapordaki ifadeler üzerinden Merkez Bankası’nın Nisan ayına kıyasla enflasyondaki Mayıs eğiliminden memnun olmadığı mesajını verdiğini söyleyen Kara, “Aylık enflasyon eğilimlerine değinmişken; aylık enflasyonun mevsimsellikten arındırılmış eğilimi çok önemli gösterge haline geldi. Yani para politikasının tepki verdiği temel parametre haline geldi. Fakat mevsimsellikten arındırma işlemi çok teknik bir işlem ve enflasyonun tek hanelerden 3-5 yıl içerisinde tekrar yüzde 70’lere geldiği bir ortamda çok büyük şoklar var. Dolayısıyla bu işlemi güvenli bir şekilde yapmak çok kolay değil. Bir göstergeyi aynı zamanda hedefliyorsanız onu açıklayan kurum olmamalısınız. Biz Merkez Bankası’nın hedeflediği göstergeye bakıyoruz ama aynı zamanda acaba bu göstergeyi ne ölçmüş diye bakıyoruz. Bana göre artık TÜİK’in bu mevsimsellikten arındırılmış verileri ayrı bir kurum olarak açıklaması gerekiyor. Bu kadar önemli bir parametreyi bence artık TÜİK açıklamalı” diye konuştu.
“Yurtiçi talep enflasyonist düzeyde”
Rapordaki ifadeler üzerinden Merkez Bankası’nın aylık enflasyon konusunda “ben hoşnut değilim, Mayıs ayında bir geçici kesinti oldu, talepte bir yumuşamayı daha fazla görüyorum ancak yine de yeterli değil” demek istediğini söyleyen Kara, “Bir önceki rapora göre en önemli değişiklikler burada olmuş. Yurtiçi talep enflasyonist düzeyde diyor. Bu çok önemli. Yani çıktı açığı muhtemelen hala pozitif ve bunun aşağıya düşmesi gerektiğini de hissettiriyor. Henüz parasal aktarım mekanizması işlemedi. O yüzden sabırlı bir şekilde bekleyip gecikmeli etkileri göz önünde bulundurarak faizi sabit tuttuk diyor. Ama hala gözler enflasyonun üzerinde, yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu da yineliyor. Bu aynı zamanda kısa vadede benden bir faiz indirimi beklemeyin demek” ifadelerini kullandı.
Geçtiğimiz ay parasal aktarım mekanizmalarını güçlendirmek konusunda ihtiyacın daha fazla olduğunu belirten Kara “Bu yüzden de Merkez Bankası bir takım likidite tedbirleri almıştı. Bu paragrafın sadeleşmesinden şunu anlayabiliriz kısa vadede buna olan ihtiyaç ortadan kalkmış gibi gözüküyor. Zaten nette şu anda Merkez Bankası bankaları net fonlayıcı durumda” diye konuştu.
“Tedbir yok ancak öngörülmeyen bir gelişme olursa gerekeni yaparım”
Bankalar arası piyasa faizine bakıldığında da Merkez Bankası politika faizine yakın hatta biraz üzerinde seviyelerde olduğunu ifade eden Kara, “Dolasıyla (Merkez Bankası) orada likidite konusunda aktarım mekanizması ile alakalı ciddi bir problem görmüyor. O yüzden bu ay pek bir tedbir almayacağım ama öngörülmeyen bir gelişme olursa gerekli tedbirleri alırım diyor” dedi.
